Czy krwiak jest groźny?

Krwiak oznacza nagromadzenie krwi na zewnątrz naczyń krwionośnych, które powstaje na skutek ich uszkodzenia — czyli inaczej wylew krwi. Choć wiele osób kojarzy krwiaki z niewielkimi siniakami po urazach, niektóre z nich mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia.

W tym artykule wyjaśniamy, jakie są rodzaje krwiaków, jakie dają objawy, jak je rozpoznać, kiedy konieczna jest pilna interwencja lekarska i jak przebiega leczenie, a także czy można zapobiec powstawaniu krwiaków.

Krwiak krwiakowi nierówny – co to jest i jak wygląda krwiak?

W zależności od lokalizacji krwiaka dzieli się je na zewnętrzne (widoczne na skórze) i wewnętrzne (niewidoczne gołym okiem, ale często znacznie groźniejsze). Do podstawowych rodzajów krwiaków należą:

• Krwiak podskórny — potocznie zwany siniakiem. Najczęściej pojawia się po uderzeniu. Objawia się zmianą koloru skóry, obrzękiem, tkliwością.
• Krwiaki mięśniowe lub stawowe — mogą wystąpić po kontuzjach sportowych lub silnych urazach. Powodują ból, ograniczenie ruchomości, czasem widoczny obrzęk.
• Krwiaki wewnętrzne — np. w jamie brzusznej, płucach czy mózgu — są niewidoczne z zewnątrz, ale mogą wywołać poważne objawy i komplikacje w narządach wewnętrznych.
• Krwiaki samoistne — powstają bez urazu, np. u osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe, cierpiących na choroby krwi.

Najczęściej wylew krwi pojawia się przez urazy mechaniczne prowadzące do uszkodzenia naczyń krwionośnych. Do czynników ryzyka należy wiek (kruchość naczyń krwionośnych u starszych pacjentów), leki rozrzedzające krew, które zwiększają ryzyko niespodziewanych krwawień (np. aspiryna, warfaryna), a także skazy krwotoczne i zaburzenia krzepnięcia.

Krwiaka mózgu nie można lekceważyć – objawy i zagrożenia

Krwiak mózgu to sytuacja, w której dochodzi do wynaczynienia krwi wewnątrz czaszki, uciskając struktury mózgowe. Może być wynikiem urazu (np. uderzenia w głowę) lub pęknięcia naczynia krwionośnego. Objawy krwiaka mózgu są następujące:

• silny, narastający ból głowy,
• nudności i wymioty,
• zaburzenia mowy, widzenia, równowagi,
• senność, splątanie, utrata przytomności.

Krwiak mózgu w niektórych przypadkach niesie ze sobą poważne konsekwencje. Może prowadzić do obrzęku mózgu, trwałego uszkodzenia komórek nerwowych, śpiączki, a nawet zgonu, jeśli nie zostanie szybko rozpoznany i leczony.

Krwiak podtwardówkowy – cichy wróg po urazie głowy

Szczególnym przypadkiem jest krwiak podtwardówkowy — gromadzenie się krwi między oponą twardą a mózgiem. W tej sytuacji wyróżniamy:

• krwiak ostry — pojawia się zwykle tuż po silnym urazie, np. wypadku komunikacyjnym. Wymaga pilnej interwencji neurochirurgicznej.
• krwiak przewlekły — rozwija się powoli, nawet kilka dni lub tygodni po urazie głowy, często niezauważonym.

Do grup ryzyka należą osoby starsze, przyjmujące leki przeciwzakrzepowe, a także osoby z zanikiem mózgu (np. w przebiegu alkoholizmu lub demencji).

Ogólne objawy przewlekłego krwiaka mogą być mylące: pogorszenie pamięci, senność, bóle głowy są często przypisywane wiekowi lub zwykłemu zmęczeniu. Zbyt późne rozpoznanie może być niestety niebezpieczne dla pacjentów i skutkować stanem zagrażającym życiu.

Nie każdy ból głowy to zwykła migrena – kiedy zgłosić się do lekarza?

Wiele osób bagatelizuje ból głowy, zwłaszcza jeśli występuje sporadycznie. Są jednak sytuacje, które powinny od razu skłonić do konsultacji lekarskiej. Oto co powinno zaalarmować do natychmiastowej wizyty u lekarza:

• nagły, bardzo silny ból głowy,
• dolegliwości bólowe po urazie głowy, nawet lekkim,
• wymioty, zaburzenia poznawcze, równowagi, mowy, widzenia,
• splątanie, senność, zaburzenia świadomości, utrata przytomności.

Najczęściej w takiej sytuacji lekarz zaleci tomografię komputerową głowy (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI) pozwalające na wykrycie krwiaka.

Jak przebiega leczenie i profilaktyka krwiaków?

Leczenie krwiaka zależy od jego lokalizacji, rozmiaru i przyczyny powstania. Niewielkie, powierzchowne krwiaki zwykle nie wymagają interwencji — pomocne są zimne okłady, uniesienie kończyny i odpoczynek.

Krwiaki zlokalizowane wewnętrznie mogą wymagać leczenia operacyjnego w warunkach szpitalnych lub drenażu, szczególnie jeśli powodują ucisk na ważne struktury (np. mózg). W terapii stosuje się też leki przeciwobrzękowe, przeciwbólowe i zmniejszające ciśnienie śródczaszkowe.

Kluczowe znaczenie mają regularne badania i monitorowanie parametrów krzepnięcia, zwłaszcza u osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe. Profilaktyka obejmuje:

• ochronę przed urazami (np. noszenie kasku podczas jazdy na rowerze),
• kontrolę leków wpływających na krzepliwość krwi,
• regularne wizyty lekarskie u osób z zaburzeniami krzepnięcia lub chorobami układu naczyniowego.

Szybkie rozpoznanie i leczenie krwiaka znacznie zmniejsza ryzyko powikłań i poprawia rokowania. W przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów należy skorzystać z pilnej konsultacji medycznej.

Nie każdy krwiak wymaga leczenia szpitalnego — niewielkie siniaki goją się samoistnie. Gdy jednak wystąpią poważniejsze objawy lub krwiak pojawia się w nietypowym miejscu, nie warto zwlekać z wizytą u lekarza.

Masz silny ból głowy po urazie? Czujesz się oszołomiony lub masz zaburzenia widzenia? Umów się na wizytę i nie czekaj, aż rozwiną się poważniejsze dolegliwości.