Jak zapobiegać osteoporozie? Poznaj sprawdzone metody.
Osteoporoza, znana również jako zrzeszotnienie kości, to jedna z najczęstszych i najgroźniejszych chorób współczesnego świata. Nieleczona i późno wykryta prowadzi do kalectwa, nierzadko też do przedwczesnej śmierci. Niestety, przy współczesnym rozwoju medycyny i farmakologii wciąż niedoceniana jest rola jej profilaktyki. Tymczasem wiedza, jak zapobiegać osteoporozie, może uratować nasze kości i zachować je sprawne do późnych lat.
Czym jest osteoporoza?
Osteoporoza jest chorobą szkieletu charakteryzującą się postępującym ubytkiem masy kostnej. Dochodzi do niej, kiedy zaburzona zostaje równowaga pomiędzy procesami metabolicznymi zachodzącymi w kościach. Powoduje to rozpad ich prawidłowej struktury i zmniejszenie ich wysycenia dwoma głównymi budulcami: kolagenem typu I oraz fosforanem wapnia. Takie kości stają się kruche i delikatne, a co za tym idzie, bardzo podatne na złamania.
Choroba może pojawić się w każdym wieku, jednak najczęściej występuje po 35-40 roku życia, kiedy proces tworzenia kości ulega spowolnieniu. Znacznie częściej zapadają na nią kobiety – zwykle rasy białej i azjatyckiej. Największą grupą osób, która cierpi na osteoporozę, są kobiety po menopauzie. Jest to wynikiem niedoboru estrogenów i nosi nazwę osteoporozy postmenopauzalnej.
Objawy osteoporozy u dorosłych
Osteoporoza może rozwijać się przez lata nie dając żadnych objawów klinicznych, dlatego nazywana jest “niemą chorobą” i “cichym złodziejem kości”. Diagnozowana jest zwykle dopiero wtedy, kiedy dochodzi do pierwszego złamania. Kiedy choroba jest już na tym etapie, wykonywanie zwykłych codziennych czynności jest obarczone dużym ryzykiem – do złamania może dojść nawet podczas bardzo słabego nacisku na kość. Zwykły spacer lub przebywanie samemu w domu staje się niebezpieczne.
Najczęściej złamaniom ulegają kości nadgarstków, biodrowe, szyjki udowej oraz kręgosłupa. Po upadku chory zwykle nie jest stanie sam się podnieść, a każde złamanie czyni go niepełnosprawnym, nierzadko też wymaga hospitalizacji. Złamania powodujące znaczną utratę zdrowia mogą doprowadzić nawet do śmierci.
Jak zmniejszyć ryzyko wystąpienia osteoporozy u dorosłych?
Warto wiedzieć, jak zapobiegać osteoporozie w trakcie całego życia, ponieważ zbyt późne wykrycie choroby może prowadzić do nieodwracalnych zmian w strukturze kości. Budowanie zdrowych nawyków zaprocentuje na lata i znacznie obniży ryzyko wystąpienia choroby, nawet jeśli należymy do grupy ryzyka. A, więc jak zapobiegać osteoporozie?
- dbaj o aktywność fizyczną – sprawne mięśnie stymulują procesy tworzenia tkanki kostnej. Zachowaj jednak umiar podczas joggingu (długie truchtanie bardzo obciąża stawy)
- dbaj o odpowiednią dietę – dostarczaj sobie wystarczających ilości wapnia, białka, potasu oraz witamin D i K. Nie przesadzaj z cukrami prostymi – ich zbyt duże spożycie zaburza pH organizmu w stronę kwaśnego. By wyrównać pH, organizm pobiera wapń z kości.
- zażywaj kąpieli słonecznych – 15 min. ekspozycji na słońce przy odsłonięciu 20% ciała wystarczy, by pokryć dzienne zapotrzebowanie na wit. D. Odpowiada ona za wchłanianie wapnia w jelitach oraz odnowę i mineralizację kości.
- unikaj używek, jak papierosy, alkohol i kawa – osłabiają one kości oraz procesy ich odnowy